12.10.2013 | 18:30
Sjórįniš į Ķslandi 1627.
Mikiš hefur veriš fjallaš um sjórįniš fyrir austan og sunnan į Ķslandi 1627 og žaš yfirleitt kallaš Tyrkjarįniš. Ķ raun voru fęstir sjórįnsmanna tyrkir heldur var um ašila héšan og žašan aš ręša og ręningjarnir voru, mį segja, svona einkaframtaks ręningjar.
En uppgangur ķ sjórįnum var talsveršur į žessum tķma og stofnušu sjóręningjar m.a. nokkurskonar sjįlfstęš rķki ķ Noršur-Afrķku. Žaš landsvęši var almennt kallaš ķ Evrópu į žeim tķma ,,Barbary coast" og dró nafniš af Berbum. Žessvegna var talaš į Ķslandi um ręningja/heišingja śr Barbarķinu.
Į žessum tķma er sjórįniš įtti sér staš er talaš um aš flug eša uppgangur sjįlfstęšu ręningjana hafi veriš hvaš mestur og žeir sóttu talsvert langt ķ sķnum rįnum m.a. alla leiš til Ķslands. Ķ Fęreyjum var svo rįn ķ Hvalba 1629 sem hljómar nokkuš svipaš og rįnin hér. Einnig voru rįn į Ķrlandi.
Ķ žessari išju sinni geršu ręningjarnir gjarnan bandalög eša samkomulag viš Evrópsk rķki sitt į hvaš eftir žvķ sem hentaši hverju sinni.
Einkaframtakssjórnęninginn Murat Reis eša hinn hollenski Jan Janszoon van Haarlem sem var um tķma forseti Lżšveldisins ķ Salé, fór aš leišast stśss viš opinberar athafnir og sneri sér aftur aš sjórįnum og sótti žį įkaft mjög noršur og vestur į bóginn.
En aš öšru leiti var athafnasvęši sjórįna frį Afrķku fyrst og fremst Mišjaršarhafiš og S-V Evrópa ss Portśgal og oft einbeittu žeir sér aš žvķ aš ręna skipum. Janszoon nįši völdum ķ 5 įr į Lundy ķ Bristol Channel viš Vesturströnd Englands og žar var kjörstaša til aš herja frį.
Samt sem įšur er ekki öruggt aš Murat Reis hafi veriš höfušpaurinn ķ rįnunum ķ Vestmannaeyjum og Austfjöršum. En sennilega var hann hér fyrr um sumariš viš sjórįn ķ Grindavķk og leiša mį žvķ lķkur aš žvķ aš hin skipin hafi veriš į vegum hans.
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.