Þegar Jón Forseti ,,misbauð þjóð sinni".

Í blaðinu Norðra í upphafi árs 1860 birtist eftirfarandi aðsend og nafnlaus grein þar sem Jón Forseti kemur við sogu.  Athyglisverður texti:

,,Það mun flestum hafa brugðið í brún, þegar hingað barst sú fregn, að herra J. S. (Innsk. mitt: Jón Sigurðsson Forseti)  væri orðin leiguþjónn hinnar dönsku stjórnar, og það í jafnóþakklátu máli og kláðamálið er. Vjer Ijetum segja oss það þrem sinnum eins og Njáll vígsmálið þórðar leysingja, og ætluðum því varla að trúa.

Vjer vissum að vísu, að herra J. S. var hinn ákafasti forvígismaður hins svokallaða lækningaflokks hjer á landi, og að hann hafði leynt og opinberlega barizt fyrir stefnu hans og skoðunum í kláðamálinu. Vjer áttum því von snarprar atlögu frá honum.

En hitt datt oss sízt í hug að hann maðurinn sá , sem ætíð hefir verið talinn í broddi fylkingar, þegar verja hefir þurft íslenzkt þjóberni og þjóðfrelsi, og sem svo opt er mælt að hafi hafnað álitlegum embættum, til að geta verið óháður hinni dönsku stjórn, skyldi nú ljá sig til að verða liðsmaður Dana og dansklyndra íslendinga, til að misbjóða kúgaðri og umkomulítilli þjóð sinni, sem svo opt áður hafði mátt kenna á harðstjórn og lagaleysi, að ekki sýndist þörf á að bæta á slíkt.

það mega hafa verið einhverjar óþekktar hvatir, sem hafa gjört þessa „forandring" í flotholtinu hjá honum."

Ábyrgðarmaður og rittstjórni Norðra er á þessum tíma, að eg tel, Sveinn Skúlason.  En hvað um það, að þá kemur þarna fram að Jón Forseti hefur ,,misboðið umkomulausri þjóð sinni"  og gerst ,,leiguþjónn dana".  Að því er virðist af vonsku og/eða annarlegum hvötum.  Þetta er bara talsvert merkilegt og hefur farið hljótt.  Athyglisvert að það er eins og gefið í skyn í restina að peningar hafi etv. valdið sviksemi Jóns við þjóð sína.

Allt um það, en hvað verður til að Jón fær slíka trakteringu hjá bloggurum 19. aldar?  Jú, það að vilja lækna fjárkláða í sauðfé  með lyfjum!  Maður á ekki orð yfir slíkri framkomu af manninum.

Fjárkláðamálið á sjötta og sjöunda áratug 19.aldar er hinsvegar alveg löng og mikil saga.  Og merkileg.  Íslendingar deildu lengi og af mikill heift um hvernig skildi bregðast við veikinni.  Skiptust þeir í tvo meginhópa:  Niðurskurðarflokk og Lækningaflokk.  Niðurskuðarflokkurinn hafði betur heimafyrir lengi vel en Lækningarflokkurinn hafði hinsvegar stuðning dönsku stjórnarina.  Og dönsku dýralæknanna sem töldu vel hægt að lækna með lyfjum.  (Sem voru samt dáldið frumstæð á þessum tíma og ég ætla ekki að lýsa í smáatriðum)  Deilurnar höfðu ýmsa anga og hliðar.  Td. var talsvert deilt um hvort veikin væri af innlendum rótum eða erlendum.

Mótastaða íslendinga við lækningaraðferðinni gerði það ma. að verkum,  eftir að danir fyrirskipuðu lækningaraðferðir svo sem böðun fjársins,  að hún fór þá dáldið í handaskolum vegna ósamlyndis og ósamstöðu einnar saman.  Íslendingar voru bara á móti svona nýtísku, enda hafði hugsanlegur fjárkláði á 18.öld verið kveðinn niður með niðurskurði.  Mótstaða við böðun endist síðan langt fram eftir.  Jafnvel eftir að miklu betri lyf eru komin til og búin að sanna sig.

Norðmaður að nafni Myklestad var td. fenginn uppúr 1900 til að sjá um og kenna ísl. að baða fé.  Hann þótti harður í horn að taka og leið ekkert múður.  Sú saga er sögð að hann hafi þrefað við bónda einn 1/2 dag um böðun.  Sá var tregur til að baða fé sitt.  Undir kvöld er sagt að Nojarinn hafi loks sagt: Saa begynder vi allso i morgen!  Myklestad  þessi setti m.a. þær reglur að  ekki mætti vera undir áhrifum áfengis við að baða kindur.